Çukurova’da arı yetiştiriciliği


ÇİFTÇİ BROŞÜRÜ

Sayı : Şubat 2005  

 

ÇUKUROVA’DA ARI YETİŞTİRİCİLİĞİ

TEŞEKKÜRLER

Merkezimizin faaliyetlerini maddi ve manevi destekleyen Çukurova Üniversitesi Rektörlüğüne, “Çukurova’da Arıcılık” konusu ile ilgili yapmış olduğu katkılarından dolayı Sayın Prof. Dr. Ulviye Kumova’ya teşekkür ederiz.

 

Demir Noksanlığı

 

Ekonomisi tarıma dayalı olan ülkemizde ulusal gelire en fazla katkıyı sağlayan bölgelerden biri olan Çukurova Bölgesi, gerek sanayi gerekse tarım sektörü içerisinde ön planda yerini almaktadır. Bölgenin bitki florasının zengin ve verimli, ikliminin özellikle kış aylarında arıcılık yapmaya uygun olması açısından arı yetiştiriciliği de bu tarımsal gelişme içerisinde yerini almıştır.

1.BÖLGEDEKİ ARICILIĞIN GENEL DURUMU

Çukurova Bölgesi coğrafi konumu ve ekolojisi ile özellikle kasım-mayıs ayları arasında arıcılık faaliyetleri için ideal bir bölge konumundadır. Bölgenin zengin turunçgil alanlarına, kültür bitkilerinin çeşitliliğine ve dağlık bölgelerdeki doğal kaynaklarına sahip olması , ülke genelinde pek çok arı yetiştiricilerinin bu dönemde arı kolonilerini kışlatmak ve geliştirmek amacıyla bu bölgeyi tercih etmelerine neden olmaktadır. Adana ve İçel ilinde 2002 yılı verilerine göre toplam 277 839 adet arı kolonisi bulunmakta ve 4592 ton bal üretimi, 333 ton balmumu üretimi gerçekleştirilmektedir. Bu iki ilin ortalama bal verimi 16.5 kg/kolonidir. Bölgede yaygın olarak bulunan bal arısı ırkı, genel olarak yüksek verimli, hastalık ve zararlılara dayanıklı, yerli Anadolu bal arısı (Apis mellifera anatoliaca) 'dır. Ancak ülke genelinde olduğu gibi bölgede de yıllardan beri bilinçsiz bir şekilde göçer arıcılık sisteminin uygulanması, ırk kavramını ortadan kaldırarak, arı ırk ve tiplerinin dejenere olmasına neden olmuştur. Son yıllarda bölgeye yurt dışı kaynaklı İtalyan, Karniol ve Kafkas bal arısı ırkları denetimsiz olarak girmiştir.

 

Demir Noksanlığı Demir Noksanlığı

 

Çukurova yöresinde mevsimin ılıman geçmesi nedeniyle etkin kuluçka faaliyetinin uzun sürmesi ana arının her yıl değişimini zorunlu kılmaktadır.

2.ARICI KARDEŞ BAK BUNLARA DİKKAT ET

Kovanlar

Günümüzde yönetimi ve taşınması kolay Langstroth ve Dadant tipi modern kovanlar yaygın olarak kullanılmaktadır. Çünkü ; kovan ölçüleri arıların biyolojik çalışma isteklerine uygun, kovanların açılıp kapanması kolaydır; bu özellik koloni yönetiminde kolaylık sağlar; bal hasadı, ana arı ve kuluçkaya zarar vermeden kolaylıkla yapılabilmektedir; bal üretimi yüksek olabilmektedir (40-60 kg) .

Arılık Yerinin Seçimi

Arıcılık bitki örtüsü ve iklim gibi doğal koşullara bağlıdır. Arıcılar yıl içersinde koloni gelişimi ve yüksek bal verimi sağlamak amacıyla değişik bölgelere gitmektedirler. Arıcılık yapılacak bölge, nektar ve polenli bitki örtüsü bakımından zengin, fakat tarımsal savaşım ilaçlarının kullanılmadığı özelliklerde olmalıdır. Arılık rüzgâr almamalı ve yağış sularının göllenmediği drenajı iyi olan bir konumda olmalı, ana yollardan, insan ve hayvanların geçiş noktalarından uzakta sakin bir ortam olmalı, arazi engebeli ve dik yamaçlı olmamalı, arılık yakınında doğal su kaynağı bulunmalıdır.

Bal Hasadı

Bal hasadı bölgedeki nektar akımı kesilmeden yapılmalıdır. Aksi takdirde yağmacılık tehlikesi ile karşılaşılabilinir. Arılar tarafından petek gözlerine yerleştirilen, fazla suyu uçurularak olgunlaştırılan ballar, yine arılar tarafından sırlanmaktadır. Peteklerin 2/3-3/4'nün sırlanması bal hasadı zamanının geldiğini gösterir. Bal kovanlardan alınırken ve hasat yapılırken yağmacılığa meydan verilmemeli, yağmacılık olması durumunda bal hasadına ara verilmelidir. Hasatta arılara kış döneminde kullanacakları miktarda (15-20 kg) sırlı bal bırakılmasına özen gösterilmelidir.

Sonbahar Çalışması

Bu mevsimde ilk önce kolonilerin genel kontrolü yapılarak bal ve polen miktarı, ana arı durumu ve koloni gücü gözden geçirilir. Anasız, sakat, yaşlı ana arılı ve zayıf kolonilerde birleştirme işlemi yapılır. Yeterli balı olmayan kolonilere 2:1 oranında şeker şurubu veya kek ile besleme yapılır. Kovanda hastalık ve zararlı kontrolü yapılarak gerekli önlemler alınır.
Demir Noksanlığı

3.Arı Hastalık Ve Zararlıları İle Korunma Önlemleri:

1. Arıcılar, hastalık ve zararlılar konusunda bilgi ve deneyim sahibi olmalıdırlar. 
2. Rüzgar almayan, güneşlenme süresi uzun ve çevresinde bitki kaynağı çeşitlilik gösteren alanlar seçilmelidir. 
3. Arılık temiz ve düzenli olmalı, önceden kullanılmış hastalıklı petekler ve ekipmanlar açıkta bırakılmamalıdır, ve tekrar kullanılırken dezenfekte edilmelidir. 
4. Hastalıklı arılıklardan arı materyali satın alınmamalıdır. 
5. Arılıkta ilkel kovan kullanımından vazgeçilmelidir. 
6. Herhangi bir hastalık belirtisi görüldüğünde yetkililere danışılarak savaşımda zaman kaybedilmemelidir. 
7. Kolonilerin beslenmesi açıkta, toplu olarak yapılmamalıdır. 
8. Koloniler kış aylarında kesinlikle rahatsız edilmemelidir. 
9. Hastalıklı kolonilerden sağlıklı kolonilere ballı, polenli ve yavrulu petek verilmemelidir. 
10. Doğada bulunan arı oğulları alınıp arılığa taşınmamalıdır. 

Ç.Ü. Tarımsal Yayım, Arş. ve Uyg. Merk.Müd. 
Prof.Dr. Yaşar GÜRGEN

Telefon ve Faks: 0 322 338 67 46